আঠুঁৰ অস্থিসন্ধি বাত বা আঠুঁৰ বিষ

দেহৰ সমস্ত ভৰ বা ওজন আমাৰ আঠুঁ দুটাই বহন কৰে| সেই আঠুঁৰ বিষ এবাৰ যদি আৰম্ভ হয় আৰু ৰক্ষা নাই, ই হাৰাশাস্তি কৰি মাৰে| অৱশ্যে এই অসুখত হাৰ্ট বা ষ্ট্ৰোকৰ দৰে মৃত্যুভয় নাথাকে কাৰণে প্ৰথম অৱস্থাত কোনেও বৰ বেছি গুৰুত্ব দিব নোখোজে| কিন্তু বিষ বাঢ়ি বাঢ়ি যেতিয়া অসহ্য হৈ উঠে, তেতিয়াহে চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ দৌৰিব লগা হয়| কিন্তু তেতিয়ালৈকে বিষ ততালিকে নিয়ন্ত্ৰণলৈ অনাটো সম্ভৱপৰ হৈ নুঠে| সেয়ে আঠুঁৰ বিষ আৰম্ভ হোৱাৰ লগে লগে বিশেষজ্ঞ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লৈ প্ৰতিৰোধ কাৰ্যব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিলে কিছুদিন সুস্থ হৈ থাকিব পাৰি| প্ৰয়োজনত আঠুঁৰ এক্স-ৰে কৰা উচিত| বিশেষকৈ আঠুঁৰ বিভিন্ন দিশৰ পৰা এক্স-ৰে লৈ আঠুঁৰ ক্ষয়ক্ষতি ভালদৰে জনা যায়| সমস্যাৰ গভীৰতা বা ক্ষয়ক্ষতিৰ ধৰণ অনুসৰি চিকিৎসা কৰা হয়| আঠুঁৰ বিষৰ মুঠ পাঁচটা কাৰণ বুলি ঠাৱৰ কৰা হৈছে| প্ৰকৃতিৰ স্বাভাৱিক নিয়মানুযায়ী মানুহৰ বয়স বঢ়াৰ লগে লগে দেহৰ ক’ৰবাত নহয় ক’ৰবাত অলপ-চলপ বিষ–বেদনা উৎপন্ন হ’লে সেয়া অস্বাভাৱিক কথা নহয়| কিন্তু কেইটামান কাৰণত নিৰ্দ্দিষ্ট বয়সৰ আগেয়েই আঠুঁৰ বিষ উৎপন্ন হয়| ফলত ভয়ানক যন্ত্ৰণা জীৱনলৈ মাতি আনে| স্বাভাৱিক জীৱন যাত্ৰা ব্যাহত হয়|

• দেহৰ স্বাভাৱিক ওজনৰ তুলনাতকৈ অধিক ওজন আঠুঁৰ বিষৰ অন্যতম কাৰণ| শকত-আৱত লোকে আনৰ তুলনাত অধিক ভৰ বহন কৰিব লগা হয়| সেয়ে এনে লোকৰ আঠুঁৰ ক্ষয়ক্ষতি অধিক হয়| ফলত আঠুঁৰ বিষ আৰম্ভ হয়| অতিৰিক্ত ওজনৰ লোকৰ আঠুঁৰ ওপৰি হিপ জইণ্টৰ বিষ যন্ত্ৰণাৰ প্ৰকোপ অধিক দেখা যায়| এক সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে শকত-আৱত লোকৰ ৩০-৩৫ বছৰ বয়সতেই অষ্টিঅ’ আৰ্থাইটিছ আৰম্ভ হয়| তেতিয়াই ওজন কমোৱা আৰু ব্যায়াম আৰম্ভ নকৰিলে ৪০-৪৫ বছৰ বয়সত সম্পুৰ্ণ নী আৰু হিপ জইণ্ট ৰিপ্লেচমেণ্ট নকৰিলে শয্যাসায়ী হৈ বাকী জীৱন কটোৱাৰ বাহিৰে উপায় নাথাকে|
• সম্প্ৰতি গৱেষণাত জনা গৈছে যে বংশত যদি কাৰোবাৰ অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছ থাকে, তেতিয়াহ’লে আঠুঁৰ লগতে আন অস্থি সন্ধিৰ বিষ উৎপন্ন হোৱাৰ প্ৰৱণতা অধিক থাকে| এইক্ষেত্ৰত প্ৰতিৰোধৰ উপায় হ’ল ওজন সন্তুলন ৰখা আৰু নিয়মিত ব্যায়াম কৰা|
• শৰীৰৰ অস্থি সন্ধি বা জইণ্ট ওয়াৰ এণ্ড টি্‌য়াৰ আঠুঁৰ অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছ হোৱাৰ এক অন্যতম কাৰণ| বয়স যিমানে বাঢ়ি যায় আৰু পেশীবোৰ যিমানে দুৰ্বল হ’বলৈ ধৰে, আঠুঁৰ লগতে অন্যান্য অস্থি-সন্ধিৰ ক্ষয়ক্ষতি সিমানে অধিক হয়|
• আঠুঁত বাৰে বাৰে আঘাত লগা বা দুৰ্ঘটনাত আঠুঁৰ হাড় বা ঘিলা ভাঙি গলে অকালতে আঠুঁৰ বিষ আৰম্ভ হয়|
• দিনটোৰ অধিক সময় শুই-বহি অলস জীৱন-যাপন কৰিলেও আঠুঁৰ বিষবাতৰ প্ৰবণতা বাঢ়ে| সেয়ে সকলো কাৰ্যকে মাত্ৰা ৰাখি কৰক| তেতিয়াহে দীৰ্ঘদিন ধৰি সুস্থ-সবল হৈ জীৱন যাপন কৰিব পাৰি|

চিকিৎসা

আঠুঁৰ বিষ বা বাতৰ ক্ষেত্ৰত prevention is better than cure-এই আপ্তবাক্য মানি চলা উচিত| কিয়নো আঠুঁৰ অস্থিসন্ধি এবাৰ ক্ষয় হ’লে তাক নিৰাময় কৰি তোলা বৰ সহজ নহয়| আঠুঁৰ বিষ কমাবৰ বাবে কিছু বিষ উপশম ঔষধ আৰু ফিজিকেল থেৰাপী বা ব্যায়াম অতি প্ৰয়োজনীয়| অৱশ্যে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ব্যতিৰকে দীৰ্ঘদিন বিষ উপশম ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰা উচিত নহয়, নহ’লে ই হিতে বিপৰীত হোৱাৰ সম্ভৱনা| বিষৰ কষ্টত এই কথা পাহৰি নাযাব| পৰবৰ্তী পৰ্যায়ত আঠুঁৰ বিষ কমাবলৈ কাৰেটিভ অষ্টিঅ’টমী এণ্ড ৰিএলাইণ্টমেণ্ট কৰা হয়| আৰু ইয়াতো কাম নহ’লে টোটেল নী-ৰিপ্লেচমেণ্ট কৰা হয়| অৰ্থাৎ আঠুঁৰ অস্তিসন্ধিৰ পৰিৱৰ্তন কৰা হয়| অৱশ্যে যি সকলৰ বিষ-বেদনাত স্বাভাৱিক জীৱন যাপন কৰাত অসম্ভৱ হৈ উঠে, বাথৰুমলৈকেও যোৱা কষ্ট হয় অথবা অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছ বা ৰিউমেটিক আৰ্থাইটিছৰ বাবে আঠুঁৰ অস্থিসন্ধি বিকৃত হৈ পৰিছে, স্বাভাৱিক জীৱন-যাপন কৰাটো অসম্ভৱ হৈ উঠিছ একমাত্ৰ তেনে লোকৰ্হে নী-ৰিপ্লেচমেণ্ট কৰা হয়| আঠুঁৰ অস্থিসন্ধিৰ ভৰবহনকাৰী অংশ অৰ্থাৎ ৱেট বিয়াৰিং ছাৰফেজ পৰিৱৰ্তন কৰি কৃত্ৰিম ছাৰফেজ প্ৰতিষ্ঠাপন কৰা হয়| আঠুঁৰ অসহ্য যন্ত্ৰনাত যিসকলে বহুদিন ধৰি পোন হৈ থিয় দিব নোৱাৰে ছাৰ্জাৰীৰ পাছত পিছদিনাই নিজৰ ভৰিত থিয় দিব পাৰে| বৰ্তমান হাই-ফ্লেকছ নী-ৰিপ্লেচমেণ্ট কৰিলে আঠুঁ ভাঁজ বা বেঁকা কৰাত কোনো সমস্যা নাথাকে| কিন্তু ছাৰ্জাৰীৰ পিছত কোৱাড্ৰিছেপছ মাশ্ব্লৰ শক্তি বৃদ্ধিৰ বাবে নিয়মিত ব্যায়াম অত্যন্ত জৰুৰী|

পাৰ্থপ্ৰতিম দাস|