সংসাৰত এনে এটা পৰিয়াল নাই, যিটো পৰিয়ালত দুৰ্ঘটনা বা আঘাত নোপোৱাকৈ এটা দিন অতিবাহিত হৈছে । কাৰোবাৰ হয়তো কচৰবাত কাটিলে, কাৰোবাৰ হাত ভাঙিলে ইত্যাদি ধৰণৰ দুৰ্ঘটনাবোৰ হৈয়ে থাকে । গতিকে আমি প্ৰত্যেকেই আকস্মিক দুৰ্ঘটনাৰ প্ৰাথমিক চিকিৎসা সম্বন্ধে অলপ হ’লেও জনা উচিত ।
কাটিলে তেজ ওলোৱা ঠাইডোখৰত তৎক্ষণাৎ বুঢ়া আঙুলি নাইবা আন আঙুলিৰে হেঁচা মাৰি ধৰিব লাগে যাতে থিয়ৈ থিয়ৈ আঙুলিৰ চাপ পৰে । কিন্তু কটা ঠাইডোখৰত কিবা দ্ৰব্য সোমালে আঙুলিৰে তেনেকৈ চাপ দিয়া উচিত নহয় । তাৰ পিছত ঠাইখিনি পৰিষ্কাৰ পানীৰে ধুই যদি অলপকৈ কাটিছে তেন্তে তুলসী, মানিমুনি বা নাৰ্জীফুলৰ পাতৰ ৰস দিলে তেজ ওলোৱা বন্ধ হয় । আনহাতে, বেছিকৈ কাটিলে বা আঘাত পালে তেজ ওলোৱা অংশত ডেটল পানীত তুলা জুবুৰিয়াই সেই অংশত হেঁচা মাৰি অলপ সময় ধৰি থাকি পিছত টান বেণ্ডেজ কৰিব লাগে ।
জুয়ে পুৰিলে বৰ পোৰণি হয় । অলপ পিছতে জোলা ফুটে । পিছত জোলাবোৰ ভাঙি ঘা হয় । বেছিকৈ পুৰিলে ছাল আৰু মাংসৰ পৰা এবিধ বিষৰ উৎপত্তি হয় । ই শৰীৰৰ তেজ বিষাক্ত কৰে । সেয়ে জোলা নুফুটিবৰ বাবে তলত দিয়া ধৰণে যেই সেই এটা দিহা কৰা উচিত :
ক) নাৰিকল তেলৰ লগত চূণৰ পানী মিহলাই পোৰা ঠাইত ঢালিব ।
খ) আফুগুটি মিহিকৈ বটি পোৰা ঠাইত লেপ দিব ।
গ) মৌ জোল সানিব পাৰে ।
ঘ) চাল কোমোৰাৰ শাহ বটি পোৰা ঠাইত লেপ দিব ।
ঙ) পাতল পৰিষ্কাৰ কাপোৰ এডোখৰত বাৰ্নল লগাই ঠাইডোখৰত দি থ’ব ।
কামোৰা কুকুৰটো যদি পোহনীয়া নহয়, তেন্তে কামোৰা ঠাইখিনিৰ পৰা তেজ চেপি যিমান পাৰি সিমান বাহিৰ কৰি দিব লাগে । আঘাত পোৱা ঠাইডোখৰত তলমুৱা কৰি ৰাখিব লাগে । যিমান সোনকালে সম্ভৱ হয়, কাৰ্বলিক এচিড নাইবা নাইট্ৰিক এচিডেৰে ক্ষতস্থান পুৰি পেলাব লাগে । তাৰ পিছত ক্ষতস্থান কুহুমীয়া গৰম পানীত ডেটল মিহলাই ধুব । এইখিনি কৰা ক্ষতস্থান শুকান কৰি এখন পৰিষ্কাৰ কাপোৰেৰে বান্ধি ৰোগীক তৎক্ষণাৎ ডাক্তৰৰ ওচৰলৈ নিব লাগে ।
সাপে খুটিলে খোঁটা ঠাইৰ অলপ ওপৰতে ততালিকে টানকৈ এটা বান্ধ দিব লাগে । এই বান্ধৰ উদ্দেশ্য হ’ল যাতে তেজৰ যোগেদি বিহ গোটেই শৰীৰত বিয়পিব নোৱাৰে । বান্ধ দিয়েই তৎক্ষণাৎ এখন চোকা কটাৰী উতলা পানীত কেইঘণ্টামান থৈ খোঁটা ঠাইডোখৰ কাটি দি তেজ ওলাবলৈ দিব লাগে । তাৰ পিছত কাৰ্বলিক এচিড পুৰি নাইবা পাৰামাংগানেট অৱ পটাছেৰে ধুই পেলাব লাগে । চিকিৎসালয়লৈ নিব লাগে । বান্ধ কিন্তু খুলিব নালাগে । মনত ৰাখিব, সময়ত চিকিৎসা কৰাব পাৰিলেহে বিষাক্ত সাপৰ কামোৰৰ পৰা জীৱন ৰক্ষা পৰে ।
বিহ খোৱা বুলি সন্দেহ হ’লে বা অচিনাক্ত বিহ খালে তৎক্ষণাৎ কুহুমীয়া গৰম পানীত ভাতৰ চামোচৰ দুচামুচ লোণ মিহলাই খুৱাই বমি কৰাব লাগে । এনে কৰিলে বিহ শৰীৰত মিহলি হ’ব নোৱাৰে আৰু পেট ঠাণ্ডা কৰে ।
দ্বিতীয়তে , ধতুৰা বা ভাং গুটি খালে নেমু টেঙাৰ ৰস বা ভিনেগাৰ খুওৱা উচিত ।
তৃতীয়তে , আফিং বা কানি খালে ৰোগীৰ টোপনি আহে আৰু হাত-ভৰি ঠাণ্ডা হৈ যায় । তেনে অৱস্থাত ৰোগীৰ হাত-ভৰি আৰু গা গৰমে ৰাখিবৰ বাবে আৰু টোনি নাহিবৰ বাবে গৰম চাহ বা কফি খুৱাব লাগে আৰু ডাক্তৰ নহা পৰ্যন্ত ধৰি ধৰি খোজ কঢ়াই থাকিব লাগে ।
চতুৰ্থতে কাৰ্বলিক এচিড জাতীয় বিহ হ’লে ৰোগীক বমি কৰাব নালাগে । ৪/৫ টা কেঁচা কণী খুৱাব লাগে আৰু তাৰ পিছত ডাঙৰ চামুচৰ এচামু ছ’ডিয়াম ছালফেট এগিলাছ পানীত গুলি খুৱাব লাগে ।
অতিপাত ৰ’দত কাম কৰা মানুহে হঠাতে অজ্ঞান হৈ মাটিত পৰি যায় । তেনে ৰোগীক তৎক্ষণাৎ ছাঁ পৰা ঠাইলৈ আনি মূৰত আৰু বুকুত ঠাণ্ডা পানী ঢালিব লাগে । ৰোগীৰ গাত ঠাণ্ডা পানী ঢালি থাকোতে কোনোবা এজনক ৰোগীৰ বুকু আৰু বাহু মোহাৰি থাকিবলৈ দিব লাগে । ৰ’দত মূৰ্ছা যোৱা বৰ বিপজ্জনক, গতিকে উক্ত পদ্ধতিৰে ৰোগী সুস্থ নহ’লে তৎক্ষণাৎ ডাক্তৰ মাতিব লাগে ।
হাড় ভঙা :-
হাড় ভাঙিলে ৰোগীক ডাক্তৰৰ ওচৰলৈ নিনিলে নহয় । গতিকে হাড় ভঙা মাত্ৰকে ওচৰৰ চিকিৎসালয়লৈ লৈ যাব লাগে ।
১) বিষ :-
হাড় ভহা ঠাইত বা তাৰ ওচৰত বিষ হয় ।
২) শক্তি হ্ৰাস :-
আহত অংশৰ শক্তি হ্ৰাস পায় ।
৩) উখহা :-
ভঙা হাড়ৰ চাৰিওফালে উখহি উঠে ।
৪) অংশৰ বিকৃতি :-
হাড় ভঙা ঠাইত হাড় লৰচৰ কৰে আৰু সেই অংশ অস্বাভাৱিক অৱস্থাত থাকে ।
৫) হাড়ৰ অসমতা :-
ছালৰ তলতে হ’লে ভঙা হাড়ৰ অসমতো হাতেৰে চুই চালে গম পাব পাৰি ।
ভঙা হাড়ৰ পৰা তেজ ওলাই থাকিলে তাৰ প্ৰতিকাৰ কৰাব লাগে । যিমান পাৰি সোনকালে ভঙা হাড়ডাল লৰচৰ কৰিব নোৱাৰাকৈ বাঁহ, কাঠ আদি বান্ধি দিব লাগে । এনে কৰাৰ পিছতহে ৰোগীক স্থানান্তৰিত কৰিব লাগে । যদি বান্ধিবলৈ বাঁহ, কাঠ আদি নাপায়, তেন্তে এক্সৰে কৰাব লাগে । হাড় ভাঙিলে কেতিয়াও মালিচ কৰাব নালাগে ।
এচিডে পুৰিলে :-
তৎক্ষণাৎ পোৰা ঠাইডোখৰ খাৰ পানীৰে ধুব লাগে । অভাৱত প্ৰচুৰ গৰম পানী ঢালিব লাগে ।
ভাপে পুৰিলে :-
বেকিং পাউডাৰ মিহলোৱা গৰম পানী এচৰিয়াত পোৰা অংশ জুবুৰিয়াই থ’ব লাগে । এনে কৰিলে স্নায়ৱিক অৱসন্নতা নাহিব আৰু লগতে বিষ কমিব ।
লেখিকা :- ডা: ৰীণা দেৱী
উৎস :- জি এনআৰচি স্বাস্থ্য
শেহতীয়া উন্নীতকৰণ: : 4/3/2020