পক্ষীসংৰক্ষণৰ প্রয়োজনীতানো কি আৰু কেনেকৈ

চৰাই হৈছে প্রকৃতিজগতৰ এনে এক প্রাণী যিয়ে চিৰদিন আমাক লৈ যায় এক ৰহস্যময় জগতলৈ। শিহৰিত ক'ৰে মন মস্তিষ্কক পলে পলে । প্রাকৃতিক বনাঞ্চলেৰে ,জলাশয়েৰে পৰিপূৰ্ণ অসমভূমিত, আমি দেখা পাওঁ বিবিধ প্রজাতিৰ চৰাই । কেতবোৰ আমাৰ ঘৰচীয়া , কেতবোৰ আলহী । কেতবোৰ চকুৰ চিনাকী কেতবোৰ আকৌ কাচিৎহে দৃষ্টিগোচৰ হয়। কিন্তু , আজি কেৱল অসমতে নহয় সমগ্র পৃথিৱীতে দ্রুতগতিত কমি আহিছে চৰাই । সংকটাপন্ন আজি ,প্রকৃতিৰ বিনন্দীয়া পক্ষীকুলৰ জীৱন। কিছুমান চৰাই বিলুপ্ত হৈছে আৰু কিছুমান অৱলুপ্তিৰ পথত । সেয়ে পক্ষীবিদসকলে পক্ষী সংৰক্ষণৰ কথালৈ গভীৰভাবে চিন্তান্বিত হৈছে। এই সম্পৰ্কে জনসচেতনতা বৃদ্ধিৰ বাবে বিভিন্ন প্রচেষ্টা হাতত লোৱা হৈছে । তথাপিও বিশেষ লাভান্বিত হোৱা নাই ।

আহকচোন, পক্ষীসংৰক্ষণৰ প্রয়োজনীতানো কি আৰু কেনেকৈ সেইসম্পৰ্কে আমি বিশেষজ্ঞসকল অভিমত সম্পৰ্কে জ্ঞাত হওঁ ----

নীতিগতঃ--- কেৱল আনন্দ বা উদৰৰ চাহিদা পুৰণৰ হেতু , একেখন পৃথিৱীৰ অন্য বাসিন্দাক শোষণ ক'ৰা আৰু হত্যা ক'ৰাৰ নৈতিক অধিকাৰ আমাৰ নাই । যি হাৰত আমি কণী , মাংস আৰু শিল্প উদ্যোগত ৰংচঙীয়া গৃহসজ্জাৰ সামগ্রী নিৰ্মাণৰ বাবে আমি চৰাইৰ ৰঙীন পাখি বা ছাল ব্যৱহাৰ কৰো, সেয়া অমাৰ্জনীয় । বন্ধ হোৱা উচিত ।

নান্দনিকতাঃ--- পৃথিৱীৰ প্রতিটো জীৱৰে প্রজাতি কেৱল এবিধ সৌন্দৰ্যবৰ্ধনৰ বাবেই নহয়, ই ক্রমবিকাশ প্রক্রিয়াৰ এনে এক অপৰিহাৰ্য সম্পদ, যাৰ অবিহনে বিশৃংখল হৈ যাব পৃথিৱীৰ জীৱজগত । প্রতিটো জীৱৰ প্রজাতিয়ে অনন্য যাৰ ঠাই আন কোনেও পূৰাব নোৱাৰে।

বাস্তবিকতাঃ--- পৃথিৱীৰ যিকোনো এটা জীৱৰ প্রজাতিৰ বিলুপ্তি ঘটাৰ মূলতে হ'ল ,পৃথিৱীৰ পৰিবেশৰ অৱনতি । কিয়নো প্রতিটো জীৱ-প্রজাতিকে বৰ্তি থাকিবৰ বাবে উপযুক্ত পাৰিপাৰ্শ্বিকতাৰ প্রয়োজন হয়। প্রানীকূলৰ বিলুপ্তি , প্রাকৃতিক পৰিবেশৰ অৱনতিৰ অশণি-সংকেত।

অৰ্থনৈতিক কাৰণঃ---- কোনো এবিধ প্রজাতি সংৰক্ষণ কৰাৰ পূৰ্বে আমি জনা প্রয়োজন যে কিয় এই প্রজাতি বিলুপ্ত হৈছে ? পৰিলক্ষিত হৈছে যে কোনো এবিধ প্রাণীৰ মৃত্যুৰহাৰ যেতিয়া প্রজনন হাৰতকৈ কমি যায় তেতিয়া সেইবিধ প্রাণীৰ সংখ্যা কমি যায়।সেয়ে ইয়াৰ অকাল মৃত্যুৰ সুনিৰ্দিষ্ট কাৰণ জৰীপ কৰি তাৰ প্রতিকাৰৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগে । আইনৰ দ্বাৰা চিকাৰ, কণী সংগ্রহ আৰু পক্ষী সংগ্রহ বন্ধ কৰি মৃত্যুৰ হাৰ কমাব পাৰি কিন্তু প্রজননৰ হাৰ বঢ়াবৰ বাবে ,যথেষ্ট জৈৱিক জ্ঞান আৰু কুশলতাৰ প্রয়োজন । যদি সুপৰিকল্পিতভাবে চিৰিয়াখানা , বিনোদনৰ পাৰ্ক আদিৰ ব্যৱস্থা ক'ৰা হয় , যথেষ্ট লাভান্বিত হ'ব পাৰি ।

বিজ্ঞানসন্মতঃ--- জীৱবিদসকলৰ বাবে, এটা প্রজাতিৰ বিলুপ্তিৰ অৰ্থ হ'ল-- সম্ভাৱনাপূৰ্ণ গৱেষণাৰ এক সমলৰ মৃত্যু হোৱা । হয়তো সি এক নতুন বৈজ্ঞানিক আবিষ্কাৰৰ উৎস আছিল।

বহুবোৰ কাৰকে পক্ষীকূলৰ বিলুপ্তিৰ ক্ষেত্রত পোনপটীয়া প্রভাৱ পেলাইছে । তাৰ ভিতৰত অন্যতম কাৰক হৈছে ডি.ডি.টি.ৰ ভয়াবহ প্রতিক্রিয়া। ডি.ডি.টি. আৰু ডিলড্রিনৰ বাবে ,বহুবিধ ঈগল আৰু শেন চৰাই মৃত্যুমুখত পৰিছে । পৃথিৱীৰ বহুঠাইত মানুহে প্রাকৃতিক অৰণ্যৰ বহুলাংশে ধ্বংস কৰাৰ ফলত বহুবিধ চৰাই আজি বিলুপ্ত হৈ গৈছে ।

পক্ষী সংৰক্ষণৰ বাবে ল'ব লগা ৩টা প্রয়োজনীয় পদক্ষেপঃ--- 
১। আছুতীয়া বন্যভূমিৰ প্রসাৰ আৰু সংৰক্ষণ। য'ত মানুহৰ প্রভাৱ নুন্যতম হ'ব। যাতে পক্ষীকূলে পাই সাছন্দ্যৰে প্রাকৃতিক পৰিবেশত বাস আৰু বংশবিস্তাৰৰ সুযোগ । 
২। বিপন্ন চৰাইক বধ কৰা , ধৰা আৰু কণী সংগ্রহ কৰা কাৰ্য কঠোৰ আইন প্রণয়নৰ দ্বাৰা বন্ধ ক'ৰা উচিত। 
৩। বন্দী অৱস্থাত ৰাখি বিপন্ন চৰাইৰ পোৱালী জগোৱা, আৰু পাছত প্রাকৃতিক আবাসলৈ এৰি দি প্রাকৃতিক পৰিবেশত , স্বাভাবিকভাবে সিহঁতৰ বংশবিস্তাৰৰ ব্যৱস্থা ক'ৰা ।

আজি মানুহে নিজৰ প্রয়োজনত, দ্রুতগতিত ধ্বংস কৰি আহিছে অৰণ্য। সেয়েহে হেৰাই গৈছে পৃথিৱীৰ পৰা বহুতো চৰাই । 
এখন পূৰ্ণ পৰ্যায়ৰ অৰণ্যৰ বাবে প্রয়োজন হয় শ' শ' বছৰ । হেৰাই যোৱা চৰাইবোৰ পুনৰ ঘূৰাই পামনে ?
এজন পক্ষীবিদৰ মতে জীৱজগতৰ অস্তিত্ব নিৰ্ভৰ কৰিছে,--- মানুহ আৰু প্রকৃতিৰ মাজত এটা নতুন ভাৰসাম্যযুক্ত পাৰস্পৰিক সম্পৰ্কৰ সুদৃঢ় সেতুবন্ধনত ।

লেখিকা: অনিতা গগৈ ।