ডিছলেক্সিয়া :

শিশু আৰু বানান ভুলৰ সমস্যা -

বানান ভুল সাধাৰণতে শিশুৰ মাজতে দেখা দিয়া এক গুৰুতৰ সমস্যা। লিখিবলৈ বহোতে দেখাত একে যেন লগা আখৰবোৰ যেনে- ইংৰাজীৰ b, d, I, y, m, n আদি আৰু অসমীয়াৰ য, য় আদি আখৰবোৰত তেওঁলোকৰ খেলিমেলি লাগে। কিন্তু নিতৌ অভ্যাস কৰাৰ ফলত এই সমস্যা সমাধান হয়। কিন্তু কিছুমান বানান মনত ৰখাত শিশুৰ মনত ভয়ৰ সৃষ্টি কৰে। মনোবিজ্ঞানীসকলৰ মতে শিশুৰ এই সমস্যাক ডিছ্লেক্সিয়া বুলি কোৱা হয়। ই একপ্ৰকাৰ শিক্ষণৰ অসমৰ্থতা। যি আপোনাৰ মগজুৰ সেই অংশবোৰ বিকাশ নোহোৱা বাবে হ্য, যি আমাক শুনা আৰু দেখাত সহায় কৰে। গুৰগাঁৱৰ বিশিষ্ট মনোৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ জ্যোতি কাপুৰৰ মতে ডিছলেক্সিয়াক সাধাৰণ ভাষাত পঢ়াত অসমৰ্থতাৰ ৰোগ বুলি কোৱা হয়। এনে ৰোগত ব্যক্তিয়ে আখৰ চিনি নাপাই আৰু লিখা-পঢ়াত অসুবিধা পায়। অৱশ্যে ই কোনো শাৰীৰিক বা মানসিক ৰোগৰ ইংগিত নহয়। বহুক্ষেত্ৰত তেওঁলোক সন্তানটো পঢ়াত বেয়া বুলি ভাবে। মাক-দেউতাকে জোৰ কৰিলে পেট বিষোৱা, মূৰ বিষোৱা, বমি বা ভোক নলগাৰ ভাও ধৰে। কোনো উপায়েৰে তেওঁলোকক কিতাপ পঢ়িবলৈ থিয় কৰালেও মনে মনে থাকে। কিছুমানেতো নিজৰ কিতাপেই নোখোলে। এনেবোৰ পৰিস্থিতিত পাক খাই থকা শিশুটোৱে নিজৰ ভয়ৰ বিষয়ে কাকো ক’ব নোৱাৰে আৰু ভিতৰি ভিতৰি ভাঙি পৰে। প্ৰকৃততে আমাৰ দেশত যিকোনো ধৰণৰ মানসিক সমস্যাক পোনতে বলিয়ালি বুলিয়েই কোৱা হয়। শিশুক লেহেমীয়া বুলি ক’লে অপৰাধবোধ কৰে। অথচ ডিছলেক্সিয়াৰ দৰে সমস্যা কোনো বিশেষজ্ঞৰ যত্ন আৰু কিছু পৰিমাণৰ গুৰুত্বই সমাধান কৰে। যিমান সোনকালে সমস্যা চিনাক্ত কৰিব পাৰি, সিমান সোনকালে ইয়াৰ সমাধানো উলিয়াব পাৰি।ডাঃ জ্যোতিৰ মতে, নাৰ্ছাৰীৰ শিক্ষকে এই কথাত গুৰুত্ব দিয়া উচিত যে তেওঁৰ শ্ৰেণীত কোনো শিশুৱে আখৰ চিনাত অসুবিধাৰ সন্মুখীন হয়। যদি লিখাত তেওঁলোকৰ ভুলবোৰ এক বিশেষ ধৰণেৰে হোৱা দেখা যায়, তেতিয়া কোনো বিশেষজ্ঞৰ সহায়ত ডিছলেক্সিয়াৰ অন্যান্য লক্ষ্যসমূহ বিচাৰি উলিয়াব পাৰিব। অভিভাৱকেও এই কথা বুজা উচিত যে প্ৰতিটো প্ৰতিটো শিশুৱে ক্লাছৰ টপাৰ হ’ব নোৱাৰে।

শিশুক বানান মনত ৰখোৱাৰ কেইটামান কৌশল হ’ল -

*সৰু ল’ৰা-ছোৱালীৰ বাবে ভিন্ন ধৰণৰ কিতাপ আহে, যিবোৰত ৰং-বিৰঙী চিত্ৰৰ সহায়ত ডাঙৰ আকাৰৰ কিছুমান শব্দ লিখা থাকে। শিশুৰ লগত বহি প্ৰতিটো আখৰত আঙুলি ৰাখি শিশুটোক পঢ়ুৱাওক। এনেদৰে সিঁহতৰ মগজুত সেই আখৰটোৰ চিত্ৰ অংকন হ’ব।

*শিশুৱে ৰঙৰ মাধ্যমেৰে যি আকৃতি দেখে, সেয়া সিঁহতৰ মগজুত অংকিত হৈ ৰয়। আজিকালি বজাৰত হাতৰ আখৰৰ ভিন্ন কিতাপ পোৱা যায়, য’ত ডাঙৰ আকৃতিৰ বৰ্ণমালা লিখা থাকে। ৰং পেঞ্চিলেৰে সেই বৰ্ণমালাত ৰং ভৰোৱাৰ পিছত শিশুৱে বৰ্নটোৰ আকাৰ ভালদৰে বুজি পায়।

*বানানৰ ৰে’ল বনালে শিশুৰ মগজুত বানান স্থায়ী হয়। এখন কাগজৰ শিশুৰ দ্বাৰা বানান লিখাব। পিছত শেষৰ আখৰটোৰে বৰ্ণমালাৰে আৰম্ভ হোৱা শব্দ লিখক। ইয়াৰ ফলত শিশুৰ শব্দ জ্ঞান বৃদ্ধি পায়।

*ম’বাইল বা আইপেডত ৱাৰ্ড গেম ডাউনলোড কৰক। শিশুৱে খেলৰ মাধ্যমেৰে বানান শিকিব।

*পথৰ কাষত লাগি থকা ছাইনবোৰ্ড, হৰ্ডি আদি পঢ়িবলৈ শিশুক উৎসাহ দিব। এনেদৰেই শব্দবোৰ পঢ়িবলৈ শিকিব, বানানো মনত থাকিব। একাগ্ৰতাও বৃদ্ধি পাব।

লেখিকা: ড° প্ৰিয়ংকা মহন্ত(সুকন্যা)