ভাৰতীয়সকলৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় খাদ্য তালিকাৰ

খাদ্য বিষয়ক উপদেশমূলক মন্তব্যখাদ্য বিষয়ক লক্ষ্য

জনসাধাৰণৰ মাজত সু-স্বাস্থ্য ৰক্ষা আৰু স্বাস্থ্য সজাগতাৰ সৃষ্টি কৰিব লাগে।

গৰ্ভৱতী মহিলা আৰু দুগ্ধপান কৰাই থকা মহিলাৰ খাদ্য উপযুক্ত পৰিমাণৰ হৈছে নে নাই সেই সম্পৰ্কে নিশ্চিত হব লাগে।

জন্মৰ সময়ত শিশুৰ ওজন যাতে নিৰ্ধাৰিত ৰূপত থাকে আৰু শিশুৰ শৰীৰৰ বৃদ্ধি আৰু বিকাশ যাতে সঠিকমতে হ্য়, কৈশোৰ অৱস্থাত শৰীৰত থাকিবলগীয়া জেনেটিক পটেনচিয়েল যাতে শুদ্ধ মাত্ৰাত থাকে তাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিব লাগে।

শৰীৰত থাকিবলগীয়া খাদ্যৰ উপাদানসমূহ ইমান সঠিক মাত্ৰাত ৰাখিব লাগে যাতে ই শাৰিৰীক সকলো পুষ্টিহীনতাৰ ফলত হোৱা ৰোগৰ পৰা ৰক্ষা কৰি থাকিব পাৰে।

বৃদ্ধলোকৰ শাৰিৰীক সুস্থতা বজাই ৰখাত গুৰুত্ব দিব লাগে আৰু আয়ুকাল বৃদ্ধিৰ কাৰণে যত্নপৰ হ’ব লাগে।

বহুতো ধৰণৰ খাদ্যৰ মাজৰ পৰা শৰীৰৰ প্ৰয়োজনীয় উপাদানসমূহেৰে ভৰপূৰ হৈ থকা খাদ্যসমূহ বিচাৰি উলিয়াই গ্ৰহণ কৰাতো এটা জ্ঞানসন্মত সমাধান।

1. বয়স, লিংগ, শাৰিৰীক অৱস্থা আৰু শাৰিৰীক পৰিশ্ৰমৰ ওপৰত ভিত্তি কৰিহে খাদ্যৰ তালিকাখন প্ৰস্তুত কৰিব লাগে৷
2. খাদ্য তালিকাত সেউজীয়া শাক-পাচলি, মাহজাতীয় শস্য বুট ইত্যাদিৰে এটা মিশ্ৰণ অন্তৰ্ভূক্ত হ’ব লাগে। তাপ শক্তি উৎপাদন হ’বৰ কাৰণে চেনী, গুৰ আৰু ৰন্ধনত ব্যৱহৃত তেলো কিছু পৰিমাণে ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে৷
3. সঁতেজ শাক-পাচলি আৰু ফলমূল প্ৰচুৰ পৰিমাণে খাব লাগে৷
4. গৰ্ভৱতী আৰু দুগ্ধপান কৰাই থকা মাতৃৰ খাদ্যত গাখীৰ, কণী, মাংস উপযুক্ত পৰিমাণত থাকিব লাগে। ল’ৰা-ছোৱালীৰ শৰীৰৰ গঠন, বৃদ্ধি আৰু বিকাশৰ কাৰণেও এনে খাদ্য অপৰিহাৰ্য্য।
5. বয়সস্থসকলৰ খাদ্য কম চৰ্বীযুক্ত হোৱা উচিত। মাংসসাৰ থকা খাদ্য যেনে, কম পৰিমাণৰ মাংস, দাইল, মাছ আৰু চৰ্বীযুক্ত গাখীৰ তেওঁলোকৰ খাদ্য হোৱা উচিত৷
6. সদায় নিয়মিতভাৱে কচৰৎ কৰি সুষম আহাৰ গ্ৰহণ কৰাতো স্বাস্থ্যৰ কাৰণে বাঞ্চনীয়৷

গৰ্ভধাৰণৰ সময়ছোৱা আৰু দুগ্ধপান কৰাই থকাৰ সময়ছোৱাত ওপৰঞ্চি আহাৰ, উপযুক্ত যত্নৰ প্ৰয়োজন

লৌহ-সমৃদ্ধ খাদ্য খোৱাৰ উপকাৰিতা

• হিম’গ্লবিন গঠনৰ বাবে লৌহৰ প্ৰয়োজন হয়। লৌহে মূৰৰ বিষ আদিও দূৰ কৰে। শৰীৰত বিভিন্ন কোষ গঠনৰ কাৰণেও লৌহৰ আৱশ্যক হয়।
• শৰীৰত লৌহৰ অভাৱ হ’লে ৰক্তহীনতা ৰোগে দেখা দিয়ে।
• প্ৰজনন ক্ষমতা থকা মহিলা আৰু সৰু ল’ৰা-ছোৱালীৰ ক্ষেত্ৰত এই ৰক্তহীনতা ৰোগ সাধাৰণতেই দেখা পোৱা যায়।
• গৰ্ভধাৰণৰ সময়ত শৰীৰৰ লৌহৰ অভাৱ হ’লে গৰ্ভস্থ ভ্ৰুণৰ বিকাশত বাধা জন্মে আৰু অপুষ্ট শিশুৰ জন্ম হয়। মাতৃগৰাকীৰো মৃত্যুৰ আশংকা থাকে।
• ল’ৰা-ছোৱালীৰ অলপতে অসুখ হয়, ৰোগ প্ৰতিৰোধক ক্ষমতা নোহোৱা হয়। জ্ঞান, বুদ্ধি আৰু বিকাশতো বাধা জন্মে।
• শুকান ফল, সেউজীয়া শাক-পাচলি, মাহজাতীয় আদিতে উপযুক্ত পৰিমানৰ লো পোৱা যায়।
• মাংস, (ছাগলীৰ) হাঁহ-কুকুৰাৰ মাংস, মাছ ইত্যাদিৰ পৰাও লৌহ পোৱা যায়।
• উদ্ভিজ খাদ্যত লৌহৰ বায়এভেইলিবিলিটি কম কিন্তু প্ৰানীজ খাদ্যত বেচি হয়।
• খাদ্যপ্ৰান গ সমৃদ্ধ খাদ্য যেনে আমলখি, মধুৰিআম আদি ফলতো লৌহৰ পৰিমাণ কিছু থাকে।
• চাহ, পথ্যযুক্ত লৌহ, আইৰণ ইত্যাদি আহাৰৰ আগতে, মাজত বা আহাৰ খোৱাৰ ঠিক পিছতে খাব নালাগে।

• গৰ্ভধাৰণ আৰু দুগ্ধপান কৰাই থকা সময়ত খোৱা খাদ্য বেছিকৈ খাব লাগে।
• গজালি ওলোৱা বুট, মগু মাহ জাতীয় খাদ্য, পগুৱা খাদ্য আদি বেছিকৈ খাব লাগে।
• মাছ, মাংস, কণী খাদ্যৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰি ল’ব লাগে।
• সেউজীয়া শাক-পাচলি আৰু ফল-মূল আদি বেছিকৈ খাব লাগে।
• অন্ধবিশ্বাস আৰু খোৱাবস্তুৰ ওপৰত থকা নিষেধাজ্ঞ্য দূৰ কৰিব লাগে।
• ধপাত আৰু মাদক দ্ৰব্য সেৱন কৰা অনুচিত। ডাক্তৰৰ পৰামৰ্শ অনুসৰিহে দৰৱ পাতি খোৱা উচিত।
• গৰ্ভধাৰণৰ ১৪ ৰ পৰা ১৬ সপ্তাহৰ পিছৰ পৰা আৰম্ভ কৰি একেবাৰে কেঁচুৱাই গাখীৰ খাবলৈ এৰাৰ সময়লৈকে নিয়মিতভাৱে ফলিক এচিড কেলচিয়াম আৰু লৌহ মজুত থকা খাদ্য খাব লাগে।

ফলিক এচিড সমৃদ্ধ খাদ্য খোৱা উচিত (ফলিএটপাত সম্বন্ধীয়)

সন্তান জন্মৰ ৬ মাহলৈ সঘনাই কেঁচুৱাক মাকৰ গাখীৰ খুৱাব লাগে আৰু দুবছৰলৈ এইটো নিয়ম চলাই থাকিব লাগে।

• কেঁচুৱাৰ শৰীৰৰ গঠন স্বাভাৱিক আৰু সুস্থ সৱল কৰি ৰাখিবলৈ মাকৰ গাখীৰ আটাইতকৈ উত্তম আৰু সঠিক খাদ্য।
• ক’লষ্ট্ৰমত পৰিপোষক বেচি অনুপাতে যাকে আৰু বেমাৰৰ প্ৰতিশোধক ক্ষমতা ইয়াত বেছিকৈ থাকে কাৰণে কেঁচুৱাক এই খাদ্য খুউওঁৱাতো উচিত।
• মাকৰ গাখীৰৰ পৰা কেঁচুৱাৰ সংক্ৰামক ৰোগ হোৱাৰ কোনো ভয় নাথাকে।
• মাকৰ গাখীৰ খোৱা কেঁচুৱাৰ লগত মাকৰ সম্বন্ধ অতি ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত হৈ পৰে আৰু ক্ৰমান্বয়ে এই বান্ধোন দৃঢ় হৈ থকা গৈ থাকে।
• কেঁচুৱাই গাখীৰ খাই থকা সময়ত মাকৰ প্ৰজনন ক্ষমতা কমি থকাৰ বাবে সন্তান জন্মৰ ব্যৱধান দীঘলীয়া হয়।
• মাকৰ গাখীৰ খুৱাই থকাৰ সময়ত জৰায়ু সংকুচিত হৈ সঠিক ৰূপত থাকে।
• যিসকল মাতৃয়ে সন্তানক নিজৰ গাখীৰ খুৱায় তেওঁলোকৰ কেঞ্চাৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা নাথাকে বা কম।
• শিশুৰ জন্মৰ পৰা এঘণ্টা মানৰ ভিতৰতে মাকৰ গাখীৰ খাবলৈ দিব লাগে আৰু গাখীৰ খুৱাওঁতে ক’লষ্ট্ৰম বা প্ৰথম ডাঠ গাখীৰটো উলিয়াই পেলাব নালাগে৷
• প্ৰথম ৪ মাহৰ পৰা ৬ মাহলৈ শিশুক সঘনাই স্তনপান কৰাই থাকিব লাগে।

• তাৰ পিছত শিশুক শৰীৰৰ প্ৰয়োজনীয় উপাদান পুষ্ট খাদ্য খুৱালেও লগতে দুবছৰলৈ স্তনপান কৰাই থাকিব লাগে।
• কেঁচুৱাক সঘনাই বা যেতিয়া বিচাৰে তেতিয়াই স্তনপান কৰাব লাগে। এনে কৰিলে গাখীৰৰ উৎপাদন বাঢ়ে।
• সকলো ধৰণৰ পৰিপোষক মজুত থকা খাদ্য গৰ্ভৱতী অৱস্থা আৰু স্তনপান কৰাই থকাৰ সময়ত পৰ্য্যাপ্ত পৰিমাণে খাব লাগে৷
• দুগ্ধপান কৰাই থকাৰ সময়ত ধপাত, (চোবাই খোৱা বা সেৱন কৰা) মাদক দ্ৰব্য, নিচাযুক্ত দৰৱ ইত্যাদিৰ পৰা বিৰত থাকিব লাগে৷
• স্তনপানৰ উপকাৰিতা আৰু প্ৰয়োজনৰ বিষয়ে পৰিয়ালৰ সকলোৱে অৱগত হোৱা উচিত৷

কেঁচুৱাক ৬ মাহৰ পৰা দিবলগীয়া অন্য খাদ্যসমুহ

1. শিশুৰ ৬ মাহৰ পিছত অকল মাকৰ গাখীৰে শৰীৰক লগা প্ৰয়োজন পূৰাব নোৱাৰে৷
2. সেইকাৰণে ৬ মাহৰ পৰা শিশুক মাকৰ গাখীৰৰ লগতে গোটা বা জুলীয়াকৈ প্ৰ’টিন, চৰ্বী, কাৰ্বহাইড্ৰেট, কেলছিয়াম, লৌহ আদি মজুত থকা আহাৰ খুৱাব লাগে।
3. কেঁচুৱাক যদি প্ৰয়োজনীয় উপাদানসমূহৰ কথা চিন্তা চৰ্চা কৰি আহাৰ খুউৱা হয় সেই শিশু অপুষ্টিত (মালনিউট্ৰিচন) ভোগাৰ পৰা ৰক্ষা পৰে।
4. শিশুক আহাৰ বা খাদ্য খুউৱাৰ সময়ত খাদ্য পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা ৰক্ষা কৰি তৈয়াৰ কৰা হৈছে নে নাই ইত্যাদি কথাবোৰ মন কৰিব লাগে, নহ’লে শিশুৰ ডায়েৰীয়া আদি হব পাৰে।

• শিশুৰ ৬ মাহৰ পৰা অকল মাকৰ গাখীৰে শিশুৰ প্ৰয়োজন পূৰাব নোৱাৰে।
• ৬ মাহৰ পৰা শিশুক মাকৰ গাখীৰৰ লগতে গোটা আহাৰ, ফলৰ ৰস ইত্যাদিও দিব লাগে
• কেঁচুৱাক গোটা বা অন্যধৰণৰ আহাৰ খুউৱাৰ পলম কৰিব নালাগে।
• কম খৰছত ঘৰতে তৈয়াৰ কৰা আহাৰ যেনে লুথুৰী, কল, গাখীৰ, সিজোৱা আলু, কণী ইত্যাদি কেঁচুৱাক খুৱাব লাগে।
• ৰাতিপুৱাৰ পৰা ৰাতিৰ ভিতৰত ৫-৬ বাৰ মানকৈ কেঁচুৱাক খুৱাব লাগে।
• ফলৰ ৰস আৰু ভালদৰে সিজোৱা পাচলি চেকি লৈ ৰস খুৱাৱ লাগে।
• খাদ্য প্ৰস্তুত কৰাৰ সময়ত আৰু শিশুক খুউৱাৰ সময়ত পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা আৰু স্বাস্থ্যসন্মত তাৰ অক্ষুন্ন থাকে তালৈ লক্ষ্য ৰাখিব লাগে।

মাতৃদুগ্ধই প্ৰয়োজন পূৰাব নোৱাৰিলে কি কৰা উচিত?

যদি শিশুৱে মাকৰ গাখীৰ নাপায় তেতিয়া যিকোনো উপায়েৰে পৰিস্থিতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব লগাত পৰে। গৰুৰ গাখীৰত পানী মিহলাই খুৱাব লাগে নাইবা কেঁচুৱাৰ কাৰণে বিশেষভাৱে বনোৱা টেমাৰ গাখীৰ খুৱাব লাগে।

• কম খৰছত সহজতে ঘৰতে তৈয়াৰ কৰা খাদ্য শিশুৰ উপযোগী খাদ্য। এইবোৰ লুথুৰী, ভীম কল, গাখীৰ, সিজোৱা আলু ইত্যাদি। যিসকলে পাৰে তেওঁলোকে অৱশ্যে বজাৰত কিনিবলৈ পোৱা চেৰেলেক, নেষ্টাম, ফেৰেক্স ইত্যাদি খাদ্যৰ কেঁচুৱাক খুৱায়৷

শিশু আৰু কৈশোৰ অৱস্থাৰ ল’ৰা-ছোৱালীক সুস্বাস্থ্য নিৰোগী হৈ থাকিবলৈ পৰ্য্যাপ্ত পৰিমানে সঠিক আৰু সুষম আহাৰ খোৱা উচিত

কেলছিয়াম সমৃদ্ধ খাদ্য খোৱা উচিত

বেমাৰৰ সময়ত

• বেমাৰৰ সময়ত শিশুক কেতিয়াও অনাহাৰে ৰাখিব নালাগে।
• সেউজীয়া শাক-পাচলি সিজাই পিটিকা কৰি লোৱা, দাইলৰ পানী, শক্তিবৰ্দ্ধক চিৰিয়েল চাগু, বাৰ্লি, মাহজাতীয় শস্য ইত্যাদি শিশুক খুৱাব লাগে।
• শিশুক কম পৰিমাণে কিন্তু ঘনাই ঘনাই খুৱাব লাগে।
• শিশুক মাকৰ গাখীৰ খুৱাই থাকিব লাগে।
• বেমাৰৰ সময়ত যথেষ্ট পৰিমানে পানী বা তেনে জুলীয়া আহাৰ খুৱাব লাগে।
• ডায়েৰীয়া হৈ থাকিলে শৰীৰত পানীৰ পৰিমাণ কমি যায় আৰু তাকে ডিহাইড্ৰেচন হোৱা বুলি কয়। ডিহাইড্ৰেচন ৰোধ কৰিবৰ হ’লে আজিকালি পোৱা অৰেল ডিহাইড্ৰেচন চলিওচন  আদি শিশুক খুৱাব লাগে।

সেউজীয়া শাক-পাচলি, তৰকাৰী আৰু ফল পৰ্য্যাপ্ত পৰিমাণে খোৱা উচিত

খাদ্যপ্ৰান ক সমৃদ্ধ খাদ্য খোৱা উচিত

• চকুৰ দৃষ্টিশক্তি অটুট ৰাখিবলৈ খাদ্যপ্ৰান ক ৰ প্ৰয়োজন৷
• খাদ্যপ্ৰান ক ৰ অভাৱত কুকুৰী কণা ৰোগ হয় আৰু চকুৰ বিভিন্ন ধৰণৰ ৰোগ হ’ব পাৰে৷
• খাদ্যত খাদ্যপ্ৰান ক ৰ বিশেষ অভাৱ ঘটিলে ল’ৰা-ছোৱালী অন্ধও হৈ যাব পাৰে৷
• শিশু অৱস্থাত দেখা দিয়া ডায়েৰীয়া মিজিলচ উশাহ লোৱাত কষ্ট ইত্যাদি নানা ধৰণৰ বেমাৰ খাদ্যপ্ৰান ক ৰ উচিত ব্যৱহাৰে কমাই আনে৷
• গাখীৰ, কণী, ছাগলীৰ লিভাৰ, মাংস, হাঁহ-কুকুৰাৰ মাংস আদি হৈছে খাদ্যপ্ৰান ক সমৃদ্ধ খাদ্য৷
• উদ্ভিজ খাদ্যত খাদ্যপ্ৰান ক কমলা, হালধীয়া ৰূপেও ইয়াক কেৰাটিন বোলা হয়। মানৱ দেহত খাদ্যপ্ৰান ক ৰ মূখ্য উৎস্য হৈছে বিটা কেৰটিন যাক শৰীৰে ৰাসায়নিক প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা ভিটামিন এলৈ ৰূপান্তৰিত কৰি ল’ব পাৰে৷
• গাঢ় সেউজীয়া শাক-পাচলি যেনে ড্ৰামষ্টিকৰ পাত, অমৰা, মেথি, পালেং ইত্যাদি আৰু হালধীয়া কমলা ৰঙৰ পাচলি আৰু ফল--মূল যেনে গাজৰ, ৰঙালাউ, আম, অমিতা, কমলা ইত্যাদি হৈছে কে’ৰটিন যুক্ত খাদ্য।

• সদায় গ্ৰহণ কৰা খাদ্য তালিকাত সেউজীয়া শাক-পাচলিৰ অন্তৰ্ভূক্তি অতি আৱশ্যকীয়৷
• যিমান পৰা সিমান অন্য পাচলিও প্ৰতিদিনে খোৱা উচিত৷
• সঁতেজ আৰু কেঁচা পাচলি যেনে তিয়হ, বিলাহী, গাজৰ, পাত, ধনীয়া ইত্যাদিৰে চালাড বনাই সদায় খাদ্যৰ লগত গ্ৰহণ কৰিব লাগে৷
• পৰিয়ালৰ প্ৰয়োজন পূৰাবৰ কাৰণে ঘৰতে এই শাক-পাচলিৰ খেতি কৰিব লাগে
• পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নকৈ আৰু বিধিসন্মতভাৱে ৰন্ধা শাক-পাচলি কেঁচুৱাকো বিনা বাধাই খুৱাব পৰা যায়।

ৰন্ধনত ব্যৱহূত তেল আৰু মাংসজাতীয় খাদ্য সদায় এটা নিয়মত কম পৰিমাণে আৰু বনস্পতি ঘিউ, মাখন ইত্যাদি কেতিয়াবা কাচিত হে ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে।

• চৰ্বী বা তেলৰ প্ৰধান কাম হৈছে শৰীৰক শক্তিৰ যোগান ধৰা। আৰু ই মানুহৰ ভোক পলুৱায়, তৄপ্তি দিয়ে।
• চৰ্বীয়ে শৰীৰত প্ৰয়োজনীয় স্নেহ এচিডৰ যোগান ধৰে আৰু চৰ্বীত দ্ৰৱনীয় ভিটামিনবোৰ শৰীৰলৈ কঢ়িয়াই নিয়াত সহায় কৰে৷
• শৰীৰৰ কোষত সঞ্চিত হৈ থকা চৰ্বীবোৰে শৰীৰটোক বিপদমুক্ত কৰি ৰাখিবলৈ চেষ্টা কৰে৷
• অধিক কেলৰি’যুক্ত খাদ্য খালে শৰীৰত কলেষ্টেৰল আৰু ট্ৰাইগ্লিচাৰাইডচৰ মাত্ৰা বাঢ়ে৷
• অতিৰিক্ত চৰ্বীযুক্ত খাদ্য খালে মেদবহুলতা, হৃদযন্ত্ৰৰ অসুখ, ষ্ট্ৰক কেঞ্চাৰ আদি হোৱাৰ অধিক সম্ভৱনাই দেখা দিয়ে৷
• অত্যাধিক চৰ্বীযুক্ত খাদ্য খোৱাৰ পৰিণাম শৰীৰত শিশু অৱস্থাৰ পৰাই দেখা দিয়ে।

• শৰীৰৰ প্ৰয়োজন অনুসৰিহে চৰ্বীযুক্ত আহাৰ গ্ৰহণ কৰিব লাগে।
• ৰন্ধনৰ কাৰণে ব্যৱহাৰ কৰা তেলৰ উৎস কেবাটাও হ’ব লাগে।
• ঘি, মাখন আৰু বনস্পতিৰ ব্যৱহাৰ সীমিত পৰিমাণত কৰিব লাগে৷
• লিন’লেনিক এচিড যুক্ত খাদ্য যেনে মাহজাতীয় শস্য, সেউজীয়া শাক, মেথি আৰু সৰিয়হ খাব লাগে
• মাংসতকৈ ( ছাগলী বা হাঁহ কুকুৰা) মাছহে অধিক পৰিমাণত খাব লাগে। আৰু মাংস খাওঁতে লিভাৰ, কিডনি, মগজু আদি বাদ দিহে মাংস খোৱা উচিত।

অত্যাধিক ওজন আৰু শৰীৰৰ মেদ বহুলতা দূৰ কৰিবৰ কাৰণে প্ৰয়োজনতকৈ বেচি আহাৰ খোৱা অনুচিত। শৰীৰ সুস্থ আৰু শাৰিৰীক ওজন সঠিক মাত্ৰাত ৰাখিবলৈ শাৰিৰীক কচৰৎৰ অতি প্ৰয়োজন।

নিমখ কম পৰিমাণে খাব লাগে

• শৰীৰত থকা সৰহভাগ ছডিয়াম কোষৰ বাহিৰত জুলীয়া অংশত পোৱা হয়৷
• শৰীৰত মাংসপেশীৰ সংকোচন আৰু কোষৰ আৱৰণীৰ ভেদ্যতা নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত আৰু শৰীৰৰ পানীৰ ক্ষমতা ৰক্ষা কৰাত ছডিয়ামৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে৷
• শৰীৰত ছডিয়ামৰ ভাৰসাম্যতা কিডনিৰ দ্বাৰা সম্পন্ন হয়৷
• বেচিকৈ নিমখ খালে উচ্চ ৰক্তচাপ আৰু ষ্ট’মাক কেঞ্চাৰ হোৱাৰ সম্ভৱনা থাকে৷
• সকলো খাদ্যতে যিহেতু ছডিয়াম থাকেই সেইকাৰণে খোৱাৰ সময়ত ছডিয়াম সামান্য পৰিমানেহে খাব লাগে৷
• পটাছিয়াম খাই শৰীৰত ছডিয়ামৰ সমতা ৰক্ষা কৰিব পাৰি৷

• সৰুৰে পৰাই কম পৰিমানে নিমখ খোৱাৰ অভ্যাস কৰিব লাগে৷
• কম নিমখেৰে খাদ্য জুতি লগাই খোৱাৰ অভ্যাস কৰিব লাগে৷
• সংৰক্ষিত আৰু প্ৰচেচজড খাদ্য যেনে পাপৰ, আচাৰ, চচেজ, কেটচুপ, নিমখীয়া বিস্কুট, চিপচ্, চিজ আৰু মাছ ইত্যাদি খোৱাত বাধ্যবাধকতা থাকিব লাগে৷
• উপযুক্ত পৰিমাণত পটাছিয়াম পাবলৈ হ’লে পৰ্য্যাপ্ত পৰিমানে তৰি তৰকাৰী আৰু ফলমূল খাব লাগে৷
• সদায় আয়ডাইজদে নিমখ বা আয়’ডিনযুক্ত নিমখহে খাব লাগে৷

আয়’ডিনযুক্ত খাদ্য বেছিকৈ খাব লাগে/ আয়’ডিনযুক্ত নিমখহে ব্যৱহাৰ কৰিব

খোৱা খাদ্য সদায় বিধিসন্মত আৰু পৰিষ্কাৰ পৰিচন্ন হোৱা উচিত

• শৰীৰ সুস্থ ৰাখিবলৈ সদায় বিপদমুক্ত আৰু উন্নত মানৰ খাদ্য খোৱা উচিত৷
• বায়ুমণ্ডলত ওপঙি ফুৰা দূষিত পদাৰ্থ, সংক্ৰামক ৰোগৰ বিজাণু, খাদ্যৰ বিষক্ৰিয়া ইত্যাদিয়ে শৰীৰত বেমাৰৰ সৃষ্টি কৰে৷
• শৰীৰৰ বাবে অনুপযুক্ত খাদ্য খালে খাদ্যৰ বিষক্ৰিয়া হৈ নানা ৰোগৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে৷

• খোৱাবস্তু সদায় বিশ্বাসযোগ্য স্থানৰ পৰা পৰীক্ষা নিৰীক্ষা কৰিহে কিনিব লাগে৷
• শাক-পাচলি আৰু ফলমূল কটা বা খোৱাৰ আগতে ভালদৰে ধুই পৰিষ্কাৰ কৰি ল’ব লাগে৷
• কেচা আৰু ৰন্ধা খাদ্য উপযুক্ত নিয়মেৰে সংৰক্ষণ কৰিব লাগে যাতে সুক্ষ্ম জীৱাণু, কীট-পতঙ্গ, নিগনি ইত্যাদিয়ে খাদ্য দূষিত কৰিব নোৱাৰে৷
• নষ্ট হ’ব পৰা খাদ্যসমূহ খোৱাৰ সময়লৈকে শীতল কৰি ৰাখিব লাগে৷
• ঘৰত খাদ্য বস্তু সঞ্চয় কৰা ঠাইডোখৰ সদায় পৰিষ্কাৰ, শুকান আৰু বিধিসন্মতভাৱে ৰাখিব লাগে আৰু নিজেও প্ৰত্যেক ক্ষেত্ৰতে স্বাস্থ্যনীতিসমূহ মানি চলিব লাগে৷

খাদ্যৰ বিষয়ে বিস্তাৰিত জ্ঞান, নিপুনতা আৰু ৰন্ধনশৈলীৰ বিষয়ে অৰ্হতা থকা উচিত

• ৰন্ধনৰ যোগেদি কোনো অঞ্চলৰ সংস্কৃতিৰ বিষয়েও জানিব পাৰি কাৰণে ইয়াৰ প্ৰয়োজনীয়তা অধিক
• কেতিয়াবা বিশ্বাসযোগ্য খাদ্যয়ো শৰীৰৰ পুষ্টি আৰু স্বাস্থ্যৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে৷
• ৰন্ধনত ফলত খাদ্য বস্তু কোমল হয় আৰু সহজে হজম হয়, জুতিলগা হয় কাৰণে মানুহৰ খোৱাৰ প্ৰতি ৰুচি বাঢ়ে৷
• ৰন্ধনৰ ফলত খাদ্যবস্তুত থকা অনুজীৱ বা অন্য বিজাণুসমূহ ধ্বংস হয় আৰু ই খোৱাৰ উপযোগী হৈ পৰে৷
• ভুল প্ৰনালীৰে খোৱাবস্তু ৰান্ধিলে খাদ্যত থকা পৰিপোষক নষ্ট হোৱাৰ ভয় থাকে৷
• খুউব উচ্চ তাপত ৰান্ধিলে খাদ্যৰ পৰিপোষক নষ্ট হোৱাৰ উপৰিও শৰীৰৰ বাবে অপকাৰী বস্তুৰহে উৎপন্ন হব পাৰে৷

• খাদ্যৰ ওপৰত ভুল ধাৰণা কিছুমান সংগ্ৰহ কৰি আকোৰ গজালি মনোভাৱ লৈ থকাৰ পৰা বিৰত থাকিব লাগে৷
• চাউল, দাইল আদি বাৰে বাৰে ধুই থাকিব নালাগে কাৰণ এনে কৰিলে পানীত দ্ৰৱনীয় খাদ্যপ্ৰানসমূহ নষ্ট হয়৷
• কটাৰ পিছত শাক-পাচলি কেতিয়াও ধুব নালাগে
• কটা পাচলি পানীত বেচি সময়লৈ তিয়াই ৰখাতো অনুচিত কাৰণ তেতিয়া পাচলিত থকা খাদ্যপ্ৰান সমূহ পানীত দ্ৰৱীভুত হৈ যায়
• ৰন্ধনৰ পিছত যদি কেতিয়াবা অতিৰিক্ত পানী ৰৈ যায় তেতিয়া সেই পানী পেলাই দিব নালাগে৷
• খাদ্যবস্তু ৰান্ধোতে সদায় ঢাকোন মাৰি ৰাখিব লাগে কাৰণ তেতিয়া খাদ্যৰ খাদ্যপ্ৰান আৰু গোন্ধ বায়ুৰ সংস্পৰ্শলৈ আহি নষ্ট হোৱাৰ ভয় নাথাকে৷
• খাদ্য ৰন্ধনৰ কাৰণে তেলত ডুবাই ভজা বা পোৰাতকৈ ভাপত সিজোৱা পদ্ধতি বেচি ভাল। প্ৰেচাৰ কুকুৰাত ৰন্ধা বস্তুত খাদ্যৰ পৰিপোষক নষ্ট হোৱাৰ ভয় নাথাকে৷
• গজালি ওলোৱা বুট-মগু ইত্যাদি আৰু পগুৱা খাদ্য বেচিকৈ খোৱাৰ অভ্যাস কৰিব লাগে৷
• শাক-পাচলি আৰু দাইল, মাহ-জাতীয় খাদ্য আদি ৰান্ধোতে খাৰ ব্যৱহাৰ কৰিব নালাগে, খাৰে পানীত দ্ৰৱণীয় খাদ্যপ্ৰানসমূহ নষ্ট কৰে৷
• ৰন্ধনৰ পিছত ৰৈ যোৱা তেল বাৰে বাৰে গৰম কৰি থাকিব নালাগে৷

পানী পৰ্য্যাপ্ত পৰিমাণে খাব লাগে কিন্তু শীতল পানীয় গাখীৰ, চাহ, কফি আদি সীমিত পৰিমাণতহে গ্ৰহণ কৰিব লাগে

• পানী হৈছে আমাৰ শৰীৰৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয় পৰিপোষক। পানী নোখোৱাকৈ কোনো জীৱই জীয়াই থাকিব নোৱাৰে৷
• শৰীৰৰ পিয়াহ দূৰ কৰিবৰ কাৰণে গাখীৰ, চাহ, কফি, শীতল পানীয় আদি দৰ্কাৰী আৰু ই শৰীৰক দৰ্কাৰ হোৱা জুলীয়া পদাৰ্থৰো যোগান ধৰে৷
• কিছুমান পানীয়ৰ পৰা শৰীৰে পৰিপোষক পায় যদিও কিছুমান পানীয়ই আকৌ শৰীৰত ফূৰ্ত্তিহে আনি দিয়ে
• শিশুৰ পৰা বুঢ়ালৈকে সকলোৱে খাব পৰা পানীয় বিধ হৈছে গাখীৰ। ই অতি উত্তম আৰু উৎকৃষ্ট পানীয় কাৰণ ইয়াত শৰীৰৰ প্ৰয়োজনীয় প্ৰায় সকলোবোৰ পৰিপোষকেই পোৱা যায়৷

• প্ৰতিদিনে শৰীৰক প্ৰয়োজন হোৱা পানীৰ পৰিমান পূৰাবলৈ বিশুদ্ধ পানী যথেষ্ট পৰিমানে খোৱা উচিত৷
• সন্দেহ থাকিলে পানী ভালদৰে উতলাই খাব লাগে৷
• প্ৰতিদিনে ২৫০ মিলিলিটাৰ উতলোৱা বা পেষ্টুৰাইডডে গাখীৰ খোৱা উচিত৷
• বজাৰত কিনিবলৈ পোৱা ৰাসায়নিক মিশ্ৰণৰ দ্বাৰা তৈয়াৰী পানীয়তকৈ সতেজ ফলমূলৰ ৰস খোৱাতো শৰীৰৰ কাৰণে শ্ৰেয়৷
• পাৰিলে মাদক দ্ৰব্য একেবাৰেই পৰিহাৰ কৰিব লাগে, নোৱাৰিলে পৰিমান একেবাৰে সীমিত কৰিব লাগে৷

প্ৰচেচজড ফুড বা খোৱাৰ কাৰণে প্ৰস্তুত হৈ থকা খাদ্য খোৱাৰ সময়ত বিচাৰ বিবেচনা কৰিহে খোৱা উচিত। চেনী পৰাপক্ষত অতি কমকৈ খাব লাগে।