সমন্বিত ধান মাছ পামৰ আৱেষ্টনী

এই পদ্ধতিত মাটিডৰাৰ চাৰিওফালে আৱেষ্টনী স্থাপন কৰি বাওঁ ধানৰ সমন্বয়ত মীন পালন কৰা হয় ৷

কাঠামো উন্নয়ন

১) এই পাম পদ্ধতিৰ বাবে অতি কমেও ০.১ হেক্টৰ (৪ কঠা) ধাননি পথাৰৰ মাটিৰ প্ৰয়োজন৷

২) মাটিডৰা দ আৰু লোমী বা বোকা লোমী বয়ন সম্পন্ন হ’ব লাগে ৷ ধান খেতিৰ সময়ত মাটি ডৰাত কমেও ১.২ মিটাৰ পানী থকা উচিত৷ বান আক্ৰান্ত অঞ্চলতো এই পদ্ধতিত অৱলম্বন কৰিব পাৰি যদিও ৪ – ৫ মিটাৰ পানী হোৱা মাটি উপযুক্ত নহয়৷

৩) মাটিডৰাৰ চাৰিওফালে বাহৰ বানৰ আৱেষ্টনী স্থাপন কৰিব লাগে ৷ তলৰ চিত্ৰত বাহৰ বান আৰু আৱেষ্টনী স্থাপন কৰাৰ পিচত পথাৰডৰাৰ সাম্ভাব্য ছৱি দেখুওৱা হৈছে ৷

ধান খেতি

বাও

১) ফেব্ৰুৱাৰী-মাৰ্চ মাহত  মাটিডৰা ৩-৪ বাৰ হাল বাই মৈ দি প্ৰস্তুত কৰি লব লাগে ৷

২) নিৰ্বাচিত ধানৰ শোধিত বীজ প্ৰতি হেক্টৰত ৭৫ কি: গ্ৰা: হাৰত ২০ ছে: মি: ব্যৱধানত সিঁচিব লাগে ৷

৩) বীজ সিঁচাৰ ৫-৭ দিন পিচত প্ৰতি হেক্টৰত ৩০ কি: গ্ৰা: হাৰত (প্ৰতি বিঘাত ৪ কি: গ্ৰা: )কাৰ্বফুৰাণ দৰৱ প্ৰয়োগ কৰিব লাগে ৷

৪) ধানে পোখা মেলাৰ সময়ত ৪% ইউৰীয়া টপ ড্ৰেছিং কৰিব লাগে ৷

৫) সময় মতে নিৰণি কৰা উচিত ৷

৬) জুন-জুলাই মাহত আহু ধান চপাব পাৰি ৷

মীন পালন

পানীৰ গুণাগুণৰ অনুকূল পৰিসৰ

ধাননি পথাৰৰ পানীত সংমিশ্ৰিত পদ্ধতিৰে মীন পালন কৰা হয় ৷ পথাৰডৰাৰ মুঠ মাটি কালি বিবেচনা কৰি হেক্টৰে প্ৰতি সৰ্বমুঠ ৬০০০-৮০০০ পোণা মেলিব লাগে ৷ পোণা সংমিশ্ৰণৰ হাৰ তলৰ তালিকাত দিয়া হৈছে ৷

বৰ্ষ কালীন ধান-মাছ পাম পদ্ধতিত মাছ পোণা সংমিশ্ৰণৰ হাৰ

পোণাৰ পৰিবহন আৰু এৰাৰ নিয়ম:

১) অক্সিজেন দিয়া প’লিথিন পেকেটতহে মাছ পোণা পৰিবহন কৰা উচিত ৷ অক্সিজেন বিহীন পাত্ৰত পৰিবহন কৰা পোণা পুখুৰীত মেলাৰ পিচত বেছি ভাগৰেই প্ৰতিচাপৰ ফলত মৃত্যু হয়৷

২) মাছ পোণা প্ৰখৰ উত্তাপত পৰিবহন কৰা উচিত নহয়৷ ৰাতিপুৱাৰ ভাগতে অথবা আবেলি সময়তহে পোণা পৰিবহন কৰা উচিত৷

৩) অক্সিজেন দিয়া প’লিথিন পেকেটত পৰিবহন কৰা মাছ পোণা পোনে পোনে পুখুৰীত মেলি নিদি পেকেটটো নোখোলাকৈয়ে পুখুৰীত থৈ দিব লাগে ৷ প’লিথিন পেকেটৰ ভিতৰৰ পানীৰ উষ্ণতা আৰু পুখুৰীৰ পানীৰ উষ্ণতা একে হোৱাৰ পিচতহে পেকেটটো খুলি পোনাবোৰ নিজে নিজে ওলাই যাব দিব লাগে

পোণাৰ পৰিবহন আৰু এৰাৰ নিয়ম

অন্যান্য পদ্ধতিৰ লগত একে ৷

খাদ্য যোগান : পোণা মেলাৰ তৃতীয় দিনাৰ পৰা মাছক বাবে খাদ্য যোগান ধৰিব লাগে ৷ অসম কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়ৰ মীন গৱেষণা কেন্দ্ৰ, যোৰহাটতত প্ৰস্তুত কৰা মাছৰ সুষম খাদ্য ‘সুষমা’ যোগানৰ নিৰিখ তলৰ তালিকাত দিয়া হৈছে ৷ খাদ্য বস্তাত ভৰাই ধাননিৰ মাজত খুটি পুতি ওলোমাই দিব লাগে৷

মাছক সুষম খাদ্য যোগানৰ নিৰিখ

পানীৰ গুণাগুণৰ নিয়ন্ত্ৰণ :

১)চূণ প্ৰয়োগ কাৰ্যকৰী নহয় ৷

২)পানীৰ ৰং গাঢ় সেউজীয়া অথবা পানীৰ ওপৰত চামনিৰ আবিৰ্ভাৱ হলে সাৰ আৰু খাদ্য প্ৰয়োগ সাময়িক ভাবে বন্ধ ৰাখিব লাগে৷

মাছ প্ৰগ্ৰহন

১)নবেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত ধান কটাৰ পিচত সকলো মাছ ধৰি পেলাব লাগে ৷

সঞ্চালন ব্যয় আৰু আয়

আৱেষ্টনী পদ্ধতিত সমন্বিত ধান-মাছ পালন কৰি প্ৰতি হেক্টৰত বছৰি ৩৫০০ কি: গ্ৰা: ধান, ২৫০০ কি: গ্ৰা: খেৰ আৰু ৮০০ কি: গ্ৰা: মাছৰ উৎপাদন পোৱা যায়৷